ABS en BioForum vragen kleinere veehouders te ontzien in nieuw stikstofbeleid

Op woensdag 1 december komen heel wat boeren op straat tegen het uitblijven van een definitief stikstofkader. De nieuwe aanpak van de Vlaamse regering om de stikstofuitstoot te verlagen zorgt voor veel onzekerheid bij de Vlaamse landbouwers. Ook Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat en Alexander Claeys, voorzitter van de sectorfederatie voor de biologische landbouw BioForum, schreven een open brief naar de Vlaamse regering om ervoor te waarschuwen dat vooral kleinschalige en biologische boeren de dupe dreigen te worden van deze nieuwe Vlaamse stikstofaanpak

Beiden organisaties willen de Vlaamse regering waarschuwen voor “het bloedbad dat dreigt onder de doorsnee en kleinere landbouwbedrijven”. Ze vrezen ook dat als het scenario dat werd gelekt in De Standaard op 19 oktober de bovenhand haalt, er zich zelfs een forse schaalvergroting zal aandienen. “Wij dachten nochtans dat dit niet het beeld is dat men voor ogen had als de landbouw van de toekomst”, klinkt het.

Kleine tot middelgrote veehouders zijn niet in staat om de financiële kosten te dragen voor luchtwassers en andere technieken die ammoniak uit de stallucht kunnen halen. “En voor biologische veehouders vallen de reducties al helemaal niet te realiseren omdat biologische stallen open moeten zijn zodat de dieren ten alle tijde buiten kunnen rondlopen. Grazende dieren stoten overigens minder ammoniak uit”, zo staat te lezen in de open brief.

“Weg is dan de Europese ambitie uit de Green Deal om tegen 2030 te groeien naar 25 procent biologische productie. Want met het stikstofscenario dat vandaag op tafel ligt, is er helemaal geen groei in de biologische veehouderij mogelijk in Vlaanderen”, luidt het. Beide voorzitters begrijpen niet dat de diversiteit aan Vlaamse landbouwbedrijven in één pennentrek wordt opgegeven ten voordele van de “hoofdzakelijk door industriëlen aangestuurde bedrijven, waarin de veehouder slechts meespeelt als marionet van het grootkapitaal”.

Ze wijzen erop dat diverse overheden de groei hebben gestimuleerd door beleidskeuzes. Sinds 2007 is uitbreiding mits mestverwerking bijvoorbeeld toegestaan in de varkens- en pluimveesector en de liberalisering van het Europese zuivelbeleid zorgde voor een “ongebreidelde groei” in de melkveesector. “Vandaag komt die groei-boemerang dubbel en dik terug en krijgt de individuele kleine boer de rekening gepresenteerd.”

Voor BioForum en ABS is het duidelijk dat de breedste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. “Bij de individuele beoordeling van bedrijven moet rekening worden gehouden met de reële impact op de natuur in het heden én verleden en moet men zich niet blindstaren op een vast reductiepercentage van de stikstofuitstoot”, luidt het.

Volgens beide organisaties zou het stikstofprobleem in Vlaanderen nooit zo’n vorm hebben aangenomen als er meer landbouwers waren geweest die met gezond boerenverstand en met oog voor de omgeving hun landbouwbedrijf hadden gerund. “Wij zijn bezorgd over de toekomst van die veebedrijven die net door hun beperkte omvang een maatschappelijke meerwaarde hebben. Het zijn zij die graslanden beheren die gewenst en cruciaal zijn voor het behoud van de biodiversiteit, voor de waterberging, erosiebeperking of koolstofopslag in de bodem.”