De gevolgen van de Mercosur-overeenkomst voor de biosector

16 december 2024

De onlangs ondertekende vrijhandelsovereenkomst tussen de Europese Unie (EU) en de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay) zal waarschijnlijk ook een impact hebben op de biosector in Europa.

De geleidelijke verlaging of afschaffing van douanerechten voor bepaalde landbouwproducten uit Mercosur-landen zou ertoe kunnen leiden dat er meer gangbaar geproduceerd voedsel uit Zuid-Amerika op de Europese markt komt. Dit zou de concurrentie voor de Europese bioproducenten kunnen verscherpen, aangezien zij doorgaans aan hogere productienormen en kosten moeten voldoen. Critici van de overeenkomst vrezen dat de binnenlandse productie zal worden verdrongen door goedkopere importlandbouwproducten die niet voldoen aan de strenge Europese normen op het gebied van milieu, klimaat en dierenwelzijn. Dit zou ook gevolgen kunnen hebben voor de biologische sector, die wordt gekenmerkt door strenge ecologische normen.

Er bestaat ook bezorgdheid dat de overeenkomst zou kunnen leiden tot een intensivering van de landbouw in de Mercosur-landen, wat negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor het milieu en het klimaat. Sommige studies geven aan dat de toegenomen handel in landbouwproducten uit deze landen zou kunnen bijdragen aan meer ontbossing en verlies van biodiversiteit. Soja is slechts één van de vele voorbeelden.
 

Welke producten van biologische kwaliteit komen uit de Mercosur-landen?

Biologische rietsuiker wordt in grote hoeveelheden geproduceerd in Brazilië.In Europa wordt de rietsuiker vaak verwerkt in biologische bakkerijproducten of dranken. Biologische granen zoals maïs en tarwe worden steeds meer verbouwd in Argentinië, vaak voor de export naar Europa. Argentinië is ook de belangrijkste leverancier van biologische peren en appels van het zuidelijk halfrond aan de Europese markt. Voor Brazilië zijn tropische vruchten zoals biologische sinaasappels, bananen, ananas, papaja's en mango's belangrijke exportgoederen.

Ze worden verwerkt tot biologische sappen en smoothies. Biologische mango's spelen ook een steeds grotere rol op de Europese versmarkt. Er is ook steeds meer vraag naar biologische linzen, kikkererwten en bonen uit Argentinië.
 

Strenge EU-invoereisen

Het valt nog te bezien hoe de overeenkomst de markt concreet zal beïnvloeden en welke maatregelen de EU zal nemen om de binnenlandse biologische landbouw te beschermen en te ondersteunen.

De Mercosur-landen moeten ook voldoen aan de strenge biologische richtlijnen van de EU, wat waarschijnlijk vooral belangrijk zal zijn met betrekking tot residuen van bestrijdingsmiddelen, duurzaamheid en sociale normen.