“De Morgen had biologische landbouw ook een deel van de oplossing kunnen noemen”

Er bestaat vast een term voor in de psychologie: goede leerlingen worden strenger beoordeeld dan leerlingen die slecht presteren. Dat gevoel hadden we na het lezen van “Waarom bioproducten niet noodzakelijk goed zijn voor uw gezondheid en de planeet”. 

Op het eerste gezicht lijkt dit een genuanceerd artikel, waarin men voor- en nadelen van biologische landbouw tegenover elkaar afweegt en op basis daarvan besluit dat het een verre van uitgemaakte zaak is dat biolandbouw beter is voor mens en planeet. 

Alleen worden de huidige problemen in de gangbare, intensieve landbouw consequent bedekt met de mantel der liefde, terwijl elk positief aspect van biologische landbouw steeds gevolgd wordt door een ‘maar’. Dat retorisch trucje, ook wel bekend als framing, komt keer op keer terug. Zo lezen we: “Kunstmest en synthetische pesticiden veroorzaken bij overmatig gebruik weliswaar milieuproblemen, maar liggen wel mee aan de basis van de hoge opbrengsten in de klassieke landbouw.” 

Je zou dat natuurlijk ook kunnen omdraaien. De klassieke landbouw zorgt weliswaar voor hoge opbrengsten, maar het overmatig gebruik van kunstmest en synthetische pesticiden ligt mee aan de basis van de huidige milieuproblemen. En die zijn niet min: de achteruitgang van biodiversiteit, het dalende insectenbestand, de CO2-uitstoot en uitgeputte bodems. Het zijn maar enkele aspecten. Dat onze landbouw vandaag onder druk staat, komt deels door de landbouw zelf. 

Zo vinden we nog voorbeelden. Zo lezen we dat de natuurlijke pesticiden die de biologische landbouw toestaat schadelijk zijn voor bijen en nuttige beesten. Dat bioboeren deze middelen doorgaans proberen te vermijden wordt maar kort aangestipt. Dat staat haaks op de mentaliteit in de gangbare landbouw, waar spuitschema’s vaste koek zijn. Over het schadelijke effect van dat consequente gebruik van chemische pesticiden op bijen en nuttige beesten lezen we niets. Die kost, zo lijkt het wel, moeten we maar gewoon aanvaarden. 

De biologische sector is de eerste om toe te geven dat er op bepaalde vlakken ruimte voor verbetering is. Ze werkt daar ook elke dag aan, ondanks de bescheiden onderzoeksbudgetten en de schaalgrootte. Dat loont: principes en technieken die in bio al jaren bestaan worden door de gangbare, intensieve landbouw overgenomen om te verduurzamen. Op die manier trekken we het niveau in de klas naar boven. Zelfs de geciteerde wetenschappers geven dat toe. 

Het hele artikel door ligt de lat voor beide landbouwmodellen dus niet op gelijke hoogte. Twee maten, twee gewichten. De biologische landbouw krijgt de rekening voor onvolkomenheden, maar wie maakt de rekening van de intensieve landbouw?

Wat ons betreft had het artikel op basis van de inhoud even goed als titel kunnen hebben: “waarom bioproducten een deel van de oplossing kunnen zijn.”  Met als ondertitel “100 procent intensieve landbouw zou een slecht idee zijn.”  Het was de keuze van De Morgen om dat niet te schrijven.