Waarom geen algemene vaccinatiestrategie tegen mond- en klauwzeer?
De Coronapandemie doet Renaat Devreese van geitenbedrijf 't Reigershof denken aan een zwarte bladzijde uit zijn bedrijfsgeschiedenis. In een opiniestuk vraagt hij zich af waarom hij niet zelf mag beslissen om zijn dieren te laten vaccineren tegen mond- en klauwzeer.
Vandaag worden we allen opgeroepen ons te laten vaccineren. Ook al hebben velen vragen over de strategie, de vaccins, de aanpak tegen corona. Veruit de grootste groep mensen laat zich vaccineren, om zich te beschermen tegen de ziekte. Anderen doen dit niet direct om zichzelf te beschermen, maar uit verantwoordelijkheid, uit zorg voor de ander. Voor de ouderen, zodat ze weer familie en hun dierbaren kunnen omarmen. Uit solidariteit met jongeren, zodat ze hun ‘jong zijn kunnen vieren’, ten volle kunnen beleven.
En er wordt stevig op ingezet. Stel je kritische vragen over de vaccins, over de farmalobby, over de aanpak van de epidemie, word je snel gebrandmerkt als antivaxer. Dat is duidelijke taal, dan ben je tegen, je bent anti, je wordt vakkundig in de hoek van de ‘slechten’ gezet.
Mond-en Klauwzeer
20 jaar terug brak in Engeland mond- en klauwzeer uit. Ongevaarlijk voor mensen, wel voor tweehoevige dieren, zoals runderen, schapen, herten, geiten,... De dieren worden ziek, de zwaksten sterven, het grootste deel maakt de ziekte door, maar herstelt weer.
In Engeland werden miljoenen dieren afgemaakt om de ziekte in te perken. In Nederland honderdduizenden, ook in ons land werden vele duizenden dieren afgemaakt. Decennia lang werd stelselmatig gevaccineerd tegen mond- en klauwzeer. Eind de jaren tachtig werd op Europees niveau beslist niet meer te vaccineren omdat dit handelsbelemmeringen gaf, gezien het grote belang van de export naar andere werelddelen. Het gaat vrijwel uitsluitend over export van vlees. Voor zuivel is er geen probleem. Gezien alle zuivel bestemd voor export al een warmtebehandeling ondergaan heeft, is er geen gevaar voor verdere besmetting.
Het gevolg van niet vaccineren is dat je een blijvend risico toelaat op een nieuwe epidemie
Het gevolg van niet vaccineren is dat je een blijvend risico toelaat op een nieuwe epidemie. Want mond- en klauwzeer is een zeer besmettelijke ziekte die constant op meerdere plaatsten in de wereld woedt. Met onze geglobaliseerde wereld is het zo weer verder verspreid. Sinds het verbod op vaccinatie is de strategie bij ziekte: stamping out. Het massaal afslachten van zieke dieren en dieren die mogelijks in contact kwamen met de ziekte. De dieren worden geofferd om het belang van vleesexport of vleeslobby te dienen.
Zonder onderscheid tussen slachtdieren en fokdieren. Want daar zit een erg belangrijk verschil. Slachtdieren, zijn zoals de naam het zegt, bestemd om geslacht te worden en zijn voor het overgrote deel in handen van de agro-industrie. Fokdieren maken deel uit van wat boerenlandbouw is. Generatie op generatie worden de goeie fokkwaliteiten doorgegeven. Zulke dieren afmaken is dus vele keren ingrijpender, niet alleen voor de boer zelf, maar ook voor volgende generatie.
Maart 2001
Omdat wij begin 2001 enkele fokgeiten kochten in Engeland, zijn wij een verdacht bedrijf en komt het bevel al onze geiten af te maken. Na een felle juridische en publieke strijd verliezen we. Op 8 maart worden al onze geiten en pasgeboren lammeren één voor één afgemaakt. De volgende morgen maakt het ministerie bekent dat alle dieren kerngezond waren...
Daar sta je dan als boer. Machteloos, in je diepste zijn geraakt. In alles wat voor je zo belangrijk is, werken met leven, mogen werken met leven.
Daar sta je dan als vader. Hoe leg je dit uit aan je kinderen, prille tieners? Zelf weet je geen blijf met je verdriet, wat dan met je kinderen? Wat met je verhalen over zorg voor leven? Het belang van goed, gezond voedsel? Voedsel dat je echt voedt.
Na 20 jaar blijft het knagen. Na 20 jaar blijven tranen boven komen als het ter sprake komt. Vorig jaar tijdens de cursus biodynamische landbouw, kwam ik de woorden “intieme verbinding” tegen. Ik dacht: dàt is het. Als boer heb je zo’n diepe verbinding met je boerderij, je dieren, de grond. Een verbinding die zoveel verder gaat dan je dieren graag zien, dan je grond goed verzorgen, dan een manier van leven. Het is je diepste zijn. Het is de essentie van je zijn.
Je doet het uit liefde voor je dieren, liefde voor de kaas die je maakt, voor de bijzonder waarde van voedsel, voor je klanten, en ja, ook uit liefde voor jezelf.
20 jaar na datum is er nog steeds geen plan van aanpak wanneer de ziekte hier terug is. Opnieuw eist de machtige vleeslobby dat er dan massaal geslacht wordt. Geen vaccinatie dus, ook geen noodvaccinatie om zoveel mogelijk dieren te beschermen bij dreiging van de ziekte.
Vaccineren tegen mond-en klauwzeer
Ja, zoals gezegd uit solidariteit, uit zorg, uit verantwoordelijkheidszin naar anderen. Maar geef ons als boer nu eindelijk ook het recht onze dieren te mogen beschermen. Om onze dieren te mogen vaccineren als er ziekte dreigt. Om wat boerenlandbouw generaties lang heeft voortgebracht en opgebouwd te mogen doorgeven aan de volgende generaties. Zodat we niet opnieuw moeten overgaan tot een barbaarse manier van ziektebestrijding.
Hoog tijd dat de agro-industrie waarde hecht aan leven, dat ze zorg draagt voor leven. Hoogtijd dat ook Vlaanderens grootste landbouworganisatie dezelfde zorg draagt, zowel voor leven als voor boeren.
Dat beiden zich niet langer opstellen als de grootste antivaxers.
Met dit opiniestuk wil de auteur een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.
De auteur: Renaat Devreese baat samen met zijn vrouw Katrien en zijn kinderen Hannes en Silke het geitenbedrijf ’t Reigershof in Klemskerke uit. In 2001 voerde hij 12 geiten in uit Groot-Brittannië, vlak voordat in dat land mond-en-klauwzeer uitbrak en er miljoenen dieren moesten geruimd worden. Daarop werd beslist dat alle geiten op het bedrijf van Devreese moesten afgemaakt worden. De boer verzette zich hevig tegen die beslissing, maar toch werd zijn volledige bedrijf geruimd.
